Systeemtherapie
Systeemtherapie
Systeemtherapie is een vorm van psychotherapie die gericht is op relaties tussen mensen. De term ‘systeem’ verwijst naar het feit dat iedereen deel uitmaakt van sociale systemen, zoals een gezin, schoolklas of buurt. In een sociaal systeem beïnvloeden mensen elkaar: gedachten, gevoelens, verwachtingen en gedragingen ontstaan in wisselwerking met anderen uit de omgeving. Dit is een complex proces waarbij misverstanden en problemen kunnen ontstaan: partners kunnen ruzie krijgen over tegenstrijdige wensen en verlangens, een kind kan schoolangst ontwikkelen na de echtscheiding van ouders of een gezin worstelt met de psychische problemen of ziekte van een gezinslid.
Een systeemtherapeut focust op de manier waarop mensen met elkaar omgaan en communiceren, maar ook op de mogelijke invloed van omgevingsfactoren als school, werk, buurt, religie en cultuur. Vaak is ook sprake van patronen die zich door de generaties heen kunnen herhalen. Samen met cliënten wordt onderzocht waar hun klachten of problemen mee te maken hebben en wie er bij de therapie kan worden betrokken om bij te dragen aan veranderingen (bijvoorbeeld familieleden, leerkrachten, andere hulpverleners). Niet het zoeken naar oorzaken staat daarbij centraal, maar het zoeken naar mogelijkheden.
Het doel van de therapie is het versterken van de onderlinge relaties en het samen zoeken naar oplossingen. In de gesprekken kan de nadruk liggen op het veranderen van de omgang met elkaar (interactiepatronen) of op het veranderen van de manier waarop tegen het probleem wordt aangekeken (betekenisgeving). Een systeemtherapeut staat niet alleen stil bij problemen, maar heeft ook oog voor de veerkracht van een systeem en stimuleert cliënten bij het zoeken naar eigen oplossingen. Bronnen van steun in de omgeving van de cliënt worden actief gezocht en benut.
Relatie- en gezinstherapie zijn de meest bekende vormen van systeemtherapie, maar ouderbegeleiding, individuele systeemtherapie of systeembehandeling in groepsverband is ook mogelijk.